نقش رستم شیراز

سلام

نقش رستم یکی از مهمترین و زیبا ترین مجموعه آثار باستانی سرزمین همیشه جاوید پارس می باشد که آثار مهمی را از دوران عیلام ی ، هخامنشی و ساسانی درخود نگهداشته است .دردل کوه نیز آثار بسیار عظیمی کنده اند که شهریاران هخامنشی درآنجا آرامیده اند این آرامگاه ها از راست به چپ، قبور منسوب به خشیارشا ، داریوش کبیر، اردشیر اول و داریوش دوم می باشند .دراین منطقه آثاری از سه دوره تاریخی ایران .دوره عیلامی 2000 تا 600ق.م. دوران هخامنشی 550تا 330 ق .م و دوران ساسانی 224 تا 651 میلادی برسینه کوهستان حجاری شده است نام محل یعنی نقش رستم نامی نسبتا تازه است و اصولا درزبان پارسی ( نقش ) به معنای حجاری می اید و رستم هم بزرگترین قهرمان ملی ایرانیان است و داستانهای او درشاهنامه ، که یکی از شاهکارهای ادبی ایران بلکه جهان می باشد و سروده فردوسی ،شاعر حماسه سرای ایران درقرن چهارم هجری ،جاویدان شده است . از این جهت در بسیاری از جای ها مردمان محلی نقوش باستانی را که از اصل و تاریخشان بی اطلاع بوده اند ، به رستم و دیگر قهرمانان اساطیری نسبت می داده اند .درحقیقت رستم را می توان با هر کول قهرمان اساطیری یونان همتا دانست .با خواندن کتیبه های پهلوی و میخی در آخر قرن هیجده و اوایل قرن نوزده میلادی تاریخ واقعی این آثار روشن گردید.هم چنین اکتشافات باستان شناسی دراین ناحیه در سال 1316 شمسی، 1937 میلادی توسط اریک اف- اشمیت وابسته به مرکز مطالعات ، تحقیات شرق شناسی  دانشگاه شیکاگو شروع گردید  قبل از او و از زمانهای قدیم این منطقه بعنوان یکی از مهمترین مناطق مقدس مورد توجه بوده است . دلیل اصی این موقعیت با شکوه طبیعی آنجا است که کوه و آب و راه در کنار هم واقع شده اند و هرگاه این سه عامل کنار هم جمع بودند ، محل آنها محترم و حتی مقدس شمرده می شد و از این رو می توان پنداشت که اینجا در زمان هخامنشیان بعنوان معتبرترین محل اجرای مراسم تشریفاتی و دینی مورد استفاده بوده است و بخاطر نگهداری قبور شاهان ، تقدس هم داشته است . بعدها ساسانیان که خود را جانشین هخامنشیان می دانستند ،تقدس آن محل را ادامه داده اند و دژ محکمی در آن محل ساخته اند که نقوش بسیار مهمی از تاجگذاری و کارهای مردانه آنها را در برداشته و کتیبه های بسیار با اهمیتی هم درانجا حجازی کرده اند.

این مطالب از نوشته های پروفسور علیرضا شاپور شهبازی که توسط پایگاه میراث جهانی پارسه - پاسارگاد و با همکاری انتشارات سفیران اقدام به چاپ کتاب راهنمای مستند نقش رستم شیراز کرده اند ، برگرفته شده است .

آرامگاه داریوش بزرگ (داریوش اول) آرامگاه در سنگ کنده شده داریوش بزرگ از مهمترین و والا مقامترین یادگارهای تاریخی ایران است. داریوش از خاندان هخامنشی و از تیره ی پاسارگاردی و از قوم پارسی و از نژاد آریائی بود. پدران وی از دیرباز بر پارس پادشاهی داشتند، و پسر عموی پدرش، کورش بزرگ و پسر او کمبوجیه، پهناورترین شاهنشاهی تاریخ را بوجود آوردند ... ادامه مطلب

آرامگاه خشایارشا و دیگر شاهان هخامنشی در نقش رستم  آرامگاه خشایارشا خشایارشا پسر داریوش بزرگ و دخترزاده ی کورش _بنیاد گذار شاهنشاهی ایران_ بود. وی در حدود 520 ق .م تولد شد و در جوانی کارهای مملکت داری را از پدر آموخت و ورزیدگی یافت، و مدتی فرمانروای بابل شد. با آنکه پسر بزرگ داریوش نبود، به احترام خون کورش و نیز شخصیت والای خودش ولیعهد پدر شد...     ادامه مطلب

بن خانه یا کعبه زرتشت در محوطه نقش رستم، روبروی کوه بنای سنگی چهار گوش و پله داریست که اصطلاحاً «کعبه زرتشت » نام گرفته است. این وجه تسمیه بسیار جدید و غیر علمی است و از صد و پنجاه سال بیشتر عمر ندارد. پیش از آن نام محلی «کرنای خانه»یا «نقاره خانه» بود، و از آغاز سده نوزدهم که اروپائیان آن را دیده اند و بخاطر اینکه درونش از دود سیاه شده بود، آنرا بنای ویژه پرستش آتش شمره اند، و چون زرتشتیان را به اشتباه آتش پرست می خواندند بنا را هم بدانان نسبت داده (آتشگاه زرتشتیان) دانستند.... ادامه مطلب

نقوش و آثار  ساسانی در نقش رستم در گوشه شرقی محوطه مقدس نقش رستم، بر سینه صخره ای که درست مشرف بر پیچ راه شولستان و قریه حسین آباد است، مجلسی از تاجگذاری اردشیر پاپکان تراشیده شده است که در شمار زیباترین و سالمترین نقوش ساسانی است و بارها توصیف و تعبیر گردیده است. علت اینکه این نقش و یک حجاری دیگر (یعنی بهرام و درباریانش= شماره 4) را بیرون از محوطه بارودار نقش رستم تراشیده اند، روشن نیست،... ادامه مطلب

دیگر آثار نقش رستم کوه نقش رستم شیب تندی به سوی جنوب غربی دارد، و از چند متری نقش اردشیر پایکان به صورت پوزه ای درمی آید که رو به شمال می پیچد و به ناحیه شولستان می رود. در 150 متری پوزه بر سمت راست جاده دو قربانگاه از سنگ کوه تراشیده اند که شکل هرم ناقص تو گود را دارند، و یکی از دیگری اندکی بزرگتر است اما مشخصات و تزئینات هر دو یکیست، و فاصله ی آن دو از هم تنها 80 سانتیمتر است... ادامه مطلب

نقش  عیلامی  در نقش  رستم  پیش از آمدن آریائیان به پارس، این ناحیه زیر نفوذ بومیان خوزستان بوده و از اینان آثاری در گوشه و کنار فارس و بویژه جلگه مرودشت (مانند  تپه سبز در داخل شهر مرودشت، تپه ملیان یا انشان قدیم در کناره غربی جلگه  ی مرودشت)بدست آمده است . این آثار نشان گر آن است که آنها مردمی با فرهنگ و در فنون و زندگی شهری پیشرفته بوده‌اند. یکی از آثار آنان نقش برجسته‌ای بوده که بر سینه کوه نقش رستم تراشیده بوده اند و بعدها بهرام دوم ساسانی آنرا حک کرده و نقش خود و درباریانش را جایگزین ساخته است...                                                                     ادامه مطلب